» Diversen » Gedenkboek Hoogkarspel 1940-1945 » Pagina 5
Daar het gemeente-archief weinig of geen licht verschaft over hetgeen in de jaren 1940-1945 is
voorgevallen, scheen het gewenst hierin op een of andere wijze alsnog te voorzien. Immers, als er
één periode is in het bestaan van een plaatselijke gemeenschap, die waard is in de annalen
te worden aangetekend, dan is het zeker die, waarin oorlog en bezetting over haar zijn heengegaan.
Het opstellen van een ambtelijk gemeenteverslag zoals in vroeger jaren geschiedde kon in dit geval
geen oplossing brengen. Het meest vermeldenswaardige was in alle geheimzinnigheid, ondergronds, gebeurd;
vijandelijke acties werden evenmin schriftelijk behandeld als verzet en sabotage; de secretarie was
in vele dingen niet gemoeid of had geen boek gehouden. Dus stonden voor een gewoon verslag geen
voldoende gegevens ter beschikking. De nodige inlichtingen zouden slechts kunnen worden verkregen
van de mensen, die actief of lijdelijk, belangrijke ervaringen hadden opgedaan. En wie zou daarvan
beter kunnen vertellen dan zij zelf?
In Mei 1946 is daarom tot een aantal personen het verzoek gericht een artikel te willen schrijven
over een bepaald aangeduid onderwerp, met de bedoeling om de verschillende bijdragen samen te voegen
tot een "gedenkboek", dat een zo volledig mogelijk beeld zou geven van wat zich in Hoogkarspel
heeft afgespeeld.
Er is naar gestreefd vertegenwoordigers van alle rangen en standen in de gelegenheid te stellen hun
stem te doen horen. Aan de verzetslieden is daarbij een ruime plaats toegekend.
Of de keuze van medewerkers juist is geweest en of het uiteindelijk totaalbeeld het best bereikbare
is, staat aan de lezer ter beoordeling. Enkele personen, die uitgenodigd waren, hebben daaraan geen
gevolg gegeven, zodat de schakering iets minder groot is geworden dan bedoeld was. Anderzijds is het
vanzelfsprekend dat ook anderen dan de schrijvers wel interessante mededelingen hadden kunnen doen,
doch er moest nu eenmaal een keuze gedaan worden en enige beperking in acht worden genomen.
Het heeft meer tijd en moeite gekost om het werk gereed te doen komen dan verwacht werd, maar het
resultaat is nu ook een verzameling van gegevens en herinneringen, die men op geen andere wijze kan
aantreffen. Wellicht zal menigeen eerst na kennisneming van sommige artikelen in dit boek met verbazing
tot het besef komen hoeveel arbeid door individuele personen en groepen is verricht, welke grote
risico's zijn gedragen en gevaarvolle ondernemingen op touw gezet zijn - en hoeveel dank men nog steeds
verschuldigd is gebleven.
Men zal wel bespeuren dat niet alle medewerkers schrijvers van professie zijn. Hier en daar is een
kleinigheid veranderd of verbeterd, doch zo weinig mogelijk om vooral de persoon in kwestie zelf aan
het woord te laten, in zijn eigen stijl. Elk vogeltje zingt nu eenmaal zoals het gebekt is, en het
boek is er stellig niet minder om. Soms moesten de ingezonden stukken wat bekort worden om een al te
grote omvang en doublures te vermijden.
Ten slotte zij hier een hartelijk woord van dank gebracht aan allen die hun bijdrage hebben geleverd
voor de totstandkoming van dit gedenkboek en voor de moeite en zorg die zij zich bij het schrijven
van hun artikelen hebben getroost.
W.T. HELLINGA, secretaris van Hoogkarspel