▲

» Diversen » Medemblik: Jaartallen » 1401-1450

Medemblik: Jaartallen 1401-1450

25.4.1401
Scheiding Drechterland en Overlekerambacht.

1402
Friesland vrij. Albrecht houdt alleen Stavoren. Gerard van Egmond “Burggraaf”.
Medemblik moederstad van Hoorn, Enkhuizen, Schellinkhout en Grotebroek.
(Swannotsrecht, 119.)

26.6.1404
Albrecht van Beieren schenkt privileges aan Medemblik.
(Reg. Hoorn.)

16.12.1404
Albrecht van Beieren sterft. Hij wordt opgevolgd door Willem VI, Hertog van Beieren, Graaf van Holland 1404-1417.
Willem was getrouwd met Margaretha van Bourgondie.
Handvest van Willem VI "onze poorteren van Medemblik en den bueren van den Does......
(Oud-Westfriesland V, 168.)

31.3.1405
Willem VI geeft aan de kerk van Medemblik het genot van beweiding der zeedijk van den driesprong bij Wervershoof tot aan Lambertschaag, om dien te oirbaren, te gebruiken, te verhuren (mit scapen), te etten en anders niet...... tot wederopsegging toe.
(Reg.Priv.I,1405-1416, cas K, fo. 13)

1.4.1405
De dijkgraaf van het Oosterbaljuwschap mocht van de poorters van Medemblik en de buren van Opperdoes geen recht eisen dan op het spui van Medemblik.
(van Mieris IV, 11.)

3.8.1405
Negen eerbare "cnapen" aangesteld als heemraden: 5 voor Kannemerland, 4 voor het Oosterbaljuwschap. Vergoeding voor ieder 12 Engelse nobelen per jaar.
Het Oosterbaljuwschap omvatte: Drechterland en de Vier Noorder Koggen. Is dit in 1414 opgeheven?
(G. de Vries Az., 317.)

1406
Zwaag bij Hoorn gevoegd.
(Swannotsrecht, 111.)

29.5.1406
Willem van Beieren schenkt privileges aan Medemblik.
(Reg. Hoorn.)

16.6.1408
De Veenhoop onder jurisdictie van Hoorn en "verlost" uit het Baljuwschap van Medemblik. Door eigen verzoek en door toedoen van Willem van Beieren ("beneficie" ofte "weldaad")
(D. Burger, 10.)

De Veenhoop omvatte Berkhout, de Goorn, Avenhorn, Mijssen, Oudendijk, Beets, Grosthuizen, Scharwoude, etc.
(Boxhorn, 358.)
(Velius, 16.)

31.8.1410
Willem VI regelt het verleggen van sluizen, maakt bepalingen over het tiendrecht en de rechtspraak.
(Regest van M'blik, 32.)

28.3.1411
Willem VI geeft "om dienst wille die ons Bartelmeus Claeszoon (zijn kok) onse ende onser liever gesellinne cock gedaen heeft, hem de helft van het Bodeambacht van onser Baljuscip van Medembliec, mitten dijck ende mitten scutambacht opten dijck, daer Jan van Beesde, onse camerlinc, die wederhelft of heeft.
(Regest van M'blik, 33.)

1413
Schoutambacht Medemblik heeft de bannen van Medenblic, Doeze, Ameldorp ende Oestwoude.
(Swannotsrecht, 17/18, 113.)

19.12.1413
Ysbrant van Alkemade, schout van Medemblik.

27.12.1413
Ghijstgen van Vleuten en Evert Pietersz. schout van Medemblik.

1412 of 1414
De dijkgraaf van het baljuwschap Medemblik Reyner Pietersz. vergunt aan Hoorn om te Avenhorn een overtoom te leggen.
(Oud-Westfriesland V, 132.)

Reyner Pietersz. was dijkgraaf op 12.1.1414.
(Gonnet, 149.)

2.2.1414
O.L.V.
Het Oosterbaljuwschap van West-Friesland (Drechterland en de Vier Noorder Koggen) "dat nu over de honderd jaren tot Medemblik geweest was" aan Enkhuizen en andere steden verdeeld.
(D. Burger, 11.)
(Brandt, 20.)
(G. de Vries Az., 2.)

2.2.1414
Baljuwschappen opgeheven, dijkgraafschap ingesteld.
De kastelein van Medemblik was dijkgraaf over beide ambachten, Vier Noorder Koggen en Drechterland. Dit werd in 1503 gesplitst.
(Oud-Westfriesland IV, 85.)

2.2.1414
Wervershoof bij Medemblik.
(Swannotsrecht, 17/18, 113.)

2.2.1414
Onder de rechtsban, jurisdictie van Medemblik zullen voortaan behoren;
Oostwoud, een deel van Hauwert, Wervershoof, Hoog- en Laag Zwaagdijk (Onderdijk en Bulledijk (Lagedijk)), het Oosteinde van Twisk, Opperdoes en Almersdorp.
(Oud-Westfriesland IV, 86.)
(Swannotsrecht, 92.)

17.10.1415
Willem VI schenkt kosterij, school en klerkambacht te Medemblik aan den zoon van's Graven bode, Aernt van der Hoim, durende sijn leven lanck.
Regest van M'blik, 34.)

9.12.1415
Handvest van Hertog Willem VI aan Medemblik: ook geestelijken schotbaar verklaard.
(van Mieris IV, 358.)
(Swannotsrecht, 309.)

20.1.1416
Willem VI stelt zijne goede luiden en onderzaten overal in zijn kasteleinschap van Medemblik, vrij van sulken wissel, als si binnen onser getrouwen stede van Hoirn plagen te geven.
(Regent van M'blik, 35.)

29.8.1416
Willem VI vergunt aan Dirc van Zandhurst, kastelein van Medemblik te bedijken een stuk buitendijks land.
(Regent van M'blik, 36.)

20.9.1416
Gerryt van Rypen schout van Medemblik.)

31.5.1417
Willem VI sterft. Zijn dochter Jacoba volgt hem op.

1418
Jacoba's oom Jan van Beieren (Jan zonder Genade), voormalig bisschop van Luik stoot haar van de troon.

Nov. 1421
Sint Elisabethsvloed. 72 Parochies onder water.
(Brandt, 21.)

4.8.1422
Jan van Beieren bepaalt dat schout en schepenen van Medemblik alle wateringen, tochten en binnenwegen zouden schouwen en dat als het werk op den derden schouwdag niet gemaakt mocht zijn, de schout het vanwege de Graaf zou uitbesteden.
(van Mieris IV, 651.)
(Regent van M'blik, 37.)
De kastelein van Medemblik mag als dijkgraaf een van de rijkste inwoners van Medemblik tot heemraad van de Medemblikker kogge kiezen. Willem VI heeft verder geregeld het keuren van wateren en tochten.
(G. de Vries Az., 49.)
De schout van Medemblik kiest uit de 40 rijksten 7 schepenen en 2 burgemeesters, 3 kerkmeesters, 2 gasthuisvoogden, 1 dijkgraaf en 1 heemraad.
(Gonnet, Inv. M'blik, 86.)

Steden van het Oosterbaljuwschap willen niet helpen dijken aan de Huygendijk. Zij moeten 3 Juli 1322 allen te Haarlem komen onder bedreiging.

2.1.1423
Brief van Jan van Beieren aan de Steden van het Oosterbaljuwschap: "Dit en laet niet, also lieff als ghy Ons ende slants eer ende wailvaeren hebt; wairt sake. dat hier yemant overhorich in waere, des Wij neymant toe en geloven, dwelck Wij onse bailiu voorsz. bevolen hebben Ons te laten weten, dien overhoerigen en wouden Wij niet liever hebben dan dengenen, die Onse ende des Gemeyns lants verderfnisse meynde, ende dat alsoe corrigeren dats hem een ander hoeden soude".
(van Mieris IV, 667.)
(G. de Vries Az., 110.)

1.7.1424
Jan van Beieren geeft bevel aan Willem van Egmond: "alle mannen uit die steden aan te tasten". Alleen Hoorn was gewillig.

Jan. 1425
Jan van Beieren wordt vergiftigd en stet ft. Hij wordt opgevolgd door Filips (de Goede) van Bourgondie (1433-1467) na een interim periode (1425-1433) waarin formeel Jan IV van Brabant, Graaf van Holland was.

25.4.1425
Gerrit Claesz. van Veen door de Graaf gemachtigd om te dadingen met al degenen van het Baljuwschap Medemblik die gebreukt hebben ter zake van de Huygendijk. (zie 1422).
(Memoriaal Ducis Johannis cas R, fol. 21.)

1426
Kennemers (kabeljauwen) onder Willem Nagel, baljuw van Kennemerland, nemen Medemblik en Enkhuizen in en verbranden de stad.
(Velius, 25.)

12.9.1430
Willem van Naaldwijk tot Capelle, maarschalk van Holland, maakt bepalingen aangaande het leengoed van Dirc van Zandhorst, zijn neef, die zijn vrijen wil mag doen met de helft van de Nesse bij Medemblik.
(Velius, 31.)
(Oud-Westfriesland IV, 85.)

4.5.1431
Aanstelling van Heemraden op den Westfriesen dijk.
(G. de Vries Az., 316.)
(Commiss. Burgundiae 1428-1453, cas N.)

1433
Gasthuis te Medemblik voor het eerst vermeld?
(Gonnet, Inv. M'blik, 141.)

19.9.1433
Filips van Bourgondie ordonneert: alleen panden die men drijven (vee) of dragen kan.
(1e Memoriael van Rosa, fol. 132)

Filips van Bourgondie verbiedt tijdens schouw met stokken, staven, vorken of dergelijke wapenen op den dijk te komen. Zulks ter beveiliging van de Heemraden e.d. Men moet een afstand van 2 roeden bewaren en mag niet voor de Dijkgraaf en Heemraden op de dijk zijn!
(1e Memoriael van Rosa, fol. 132)

31.1.1435
Claes Gerbrantsz. van Oude Boxwoude lid van zeventuig in geschil over de klamdijk.
(2e Memoriael van Rosa, fol. 10)

28.10.1435
Klacht van Willem van Schagen, bastaard van Holland, kastelein en dijkgraaf van Medemblik, aan het hof van Holland: dijk van Friesland zeer ontramponeerd, inzonderheid het dijkspark van Roeland van Uytkerke. Graaf Filips beveelt aan Jacob Jansz., baljuw van de Nieuwburg de dijk terstond te herstellen op straffe van persoonlijke aansprakelijkheid.
(2e Memoriael van Rosa, fol. 48)
(van Mieris IV, 822, 1041.)

28.10.1435
Gemene buren van Schoorl worden door Graaf Filips aangeschreven de dijk te dichten bij de Abtsluis.
(2e Memoriael van Rosa, fol. 48)

9.12.1436
Wognum, Wadway, Nibbixwoud en Hauwert onder poortrecht van Hoorn. Zie onder 1414. Rechtsban van Hoorn vergroot.
(Velius, 31.)
(Oud-Westfriesland IV, 85.)

1436
Weerspannige dorpen krijgen hun privileges terug.
(G. de Vries Az., 30.)
Kloosters in Medemblik:
Begijnhof, 2 nonnenkloosters van de 3e regel van St..Franciscus, behorende tot het Utrechtse kapittel. Het ene, reeds in 1395 genoemd was gewijd aan St. Maria. Het andere aan St. Catharina, in 1436 voor het eerst genoemd. Beiden werden ten jare 1436 door Jacob Jacobsz. Smit, de biechtvader van het convent van St. Ursula, bij uiterste wilsbeschikking begiftigd.
Zie de manuscripten: "Beschrijving van het St. Ursulenconvent van Zusteren in Medemblik twee Rijnsguldens".
St. Mariaklooster aan de zuidzijde van de kerk. Bescherming verleend door Hertog Aelbrecht van Beyeren in 1395. In 1555 werd bij de stadsbrand ook dit klooster verwoest. In 1575 de goederen van de twee kloosters door Willem van Oranje aan de arme weeskinderen geschonken, mits deze de nonnen tot haar dood zullen onderhouden.
(Gonnet, Inv. M'blik, 381.)

1437
Dirk van Zandhorst over bedijking.
(Regest van M'blik, 42.)

Filips beveelt dijkgraaf en heemraden van West-Friesland voortaan de schouwen en keuren met meer gestrengheid te handhaven. In deze tijd weinig zeewier te krijgen: dus verslechtering van het wierwerk aan de dijken.
(2e Memoriael van Rosa, fol. 175)
(G. de Vries Az., 111.)

12 Afgevaardigden van de steden komen jaarlijks samen te Medemblik (roepstad) om met de dijkmeesters af te rekenen en nieuwe te benoemen. 1.9.1495 roept niet Medemblik maar de dijkgraaf.
(Handv. Enkh., 49.)
(Gonnet, reg. 42.)

1438
Begin van de "Oosterse" oorlog. "Waterkrijg met Oosterlingen".
(Brandt, 19.)

5.6.1438
Filips geeft uitgebreide bevoegdheid aan de gerechten van de steden Hoorn, Enkhuizen en Medemblik en aan de kastelein van Medemblik, om op te treden tegen degenen, die kaapvaart durven houden, onder deksel om die vijanden onser Lande van Hollant, alse die van den zes Wendische steden ende ander te beschadigen, ende te crencken, nemen en roven.
(4e Memoriael van Rosa, 12)
(Regest van M'blik, 43.)

13.2.1439
Filips geeft kennis aan de steden Hoorn, Enkhuizen en Medemblik en aan de kastelein van Medemblik Beyairt Janszoon (Scey), dat ter dagvaart te Brussel besloten is, dat men tot 1 Mei 1438 de Pruisische schepen uit Pruisen komende, niet nemen, maar ze opbrengen zal en ze met hoeren toebehoeren houden sal in goeden hoede. Wij bevelen U dat ghij scerpelijc toesiet dat niemant dair tegen en doe, want wair ghij hier in versuymende vielt, dat souden wij an U doen verhalen.
(4e Memoriael van Rosa, 21)
(Regest van M'blik, 44.)

13.3.1439
Filips geeft het casteleynschap ende dijckgraeffschap van Medemblik aan den Procureur-Generaal van Holland: Bangaert Scey Janssoenne. Gegeven inden Haege upten dertiensten dach in Maerte in het jaer onses Heeren Een duysent vierhondert acht en dertich naeden loop van onsen Hove.
(Regest van M'blik, 45.)

9.4.1439
Filips vervroegt de schouwdagen van 2 November (Allerzielen) op 2 Oktober. Schouw op aardwerk 11 Augustus (St. Lourens) op nieuwe wierwerken 2 Oktober (daags na Sint Bavo), generale schouw 2 November (Allerzielen). Deze tijden in 1495 verzet.

1439
Jacob Heynsz. voortijds Dijkgraaf van Medemblik..... Sluis in de zomerdijk door Wognummers doorgestoken.
(Oud-Westfriesland IV, 86.)

1440
Jacob Bosschaert van Belle uit Antwerpen, Griffier-Dijkgraaf te Medemblik.
Wapen: in goud een dorre uitgerukte boom van Babel, vergezeld van 3 vogels van sabel.
(Oud-Westfriesland XVII, 87.)

12.6.1440
Filips beveelt verbetering van de dijk in Noordambacht (Vier Noorder Koggen) en geeft bepalingen omtrent breedte enz. Klachten over de dijkgraaf wegens oogluiking etc. te brengen voor 'sHeeren raad in den Haag, die scherpelijk zal corrigeren.
(5e Memoriael van Rosa, fo. 87.)
(G. de Vries Az., 100.)

Internationale handel: eerst bloei van de Hanze-steden, Harderwijk, Kampen en Stavoren; na het verval van de Hanze, bloeiden de steden ("watersteden") aan de overkant: Medemblik, Enkhuizen, Hoorn en Amsterdam. 1450 tot 1475 bloei, daarna verval ......

14.12.1442
Filips beveelt dijkgraaf en waarschappen de Westfriese dijk te keuren en de breedte te bepalen op 2 roeden....... "Dit en laet in geenrewijs, want wairt dat bij U eenige versumenisse hierin geschiedde, Wij zouden dat an U houden ende verhalen als an dengene die Ons lants verderffenisse sochte, ende soe strengelic doen corrigeren, datter andere exempel an nemen souden".
(8e Memoriael van Rosa, fo. 57.)
(G. de Vries Az., 110.)

1442-1485
Diverse stukken over buitendijks land van Dirk van Zandhorst.
(Inv. archief Medemblik, 1311132)

 

---

© 2001-2024 | Sitemap | Contact