▲

» Diversen » Medemblik: Jaartallen » 1501-1550

Medemblik: Jaartallen 1501-1550

15e eeuw:
Handel: 800 tot 900 ossen naar de Haarlemse najaarsmarkt.
(Huizinga, 21.)

12.11.1503
Dijkgraafschap Ooster Friesland gesplitst. Tot nu toe onder de kastelein van Medemblik.
(Brandt, 52.)
(D. Burger, 12.)
(G. de Vries Az., 30.)

1504
Gelderse oorlog wakkert aan. Karel van Gelre "geesel gods" als wijlen Attilla.
(Junius Bat. cap. XI.)
(Velius, 93.)

4.9.1505
Inwoners van Twisk wordt aangezegd, dat zij zich hebben te onthouden om aarde te delven, enz. uit het uiterdijkse land de Nes bij Medemblik, eigendom van Ghereyt Albout.
(Regest van M'blik, 68.)

1508
Grote watervloed op Sint Gallen, "daer deur veel dijcken inbraken als bij Medemblik op de Noordercaegh, voorts bij Wervertshoof op drie plaatsen. (14 Oktober, St. Callistus?)
(Velius, 97.)
(D. Burger, 12.)

23.6.1508
Wairscappen te Medemblik: Claes Reynersz. en Nan Jacopsz.
(Oud-Westfriesland XV, 105.)

1509
Op Palmdagh weder een hooge vloet.
(Velius, 97.)

Inlaag gemaakt van Almersdorp verder bezuiden den Heerenweg tot aan Medemblik en voorts achter de stad over de tuinen tot aan de nieuwe dijk van de haven. De verdeling werd geregeld 3.12.1509 bij accoord tussen Medemblik en de Vier Noorder Koggen.
le Mem. van Rosa, fo. 219.)

29.6.1509
Maximiliaan en Karel, "bij der Gracie Gods" etc. geven aan Medemblik in "eeuwige" erfpacht tegen 120 gouden Filipsguldens per jaar alle visserij en sluisen onder het schoutambacht van die stad.
(Regest van M'blik, 69.)
(G. de Vries Az., 89.)

10.3.1510
Maximiliaan en Karel herstellen de dijkmeesters weer in ere.
Mechlini, s.d.)

19.3.1510
Door Maximiliaan en Karel "provisioneel" tot dijkgraaf benoemd:
Dirk van Almonde, totdat de bevolen herstellingen zouden zijn verricht.

10.5.1510
Ordonnantie voor het ambacht van de Vier Noorder Koggen:
Verbod om zand of schelpen te halen of te vissen langs of voor de zeedijk van dat ambacht, op boete van X pond en verlies van kabels, zeilen en ankers uit de schepen.
(G. de Vries Az., 101.)

6.5.1511
Tot dijkgraaf gekozen Rychaert Matthijsz. aet. 45, uit voordracht van drie personen.
(G. de Vries Az., 63.)

26.8.1514

Axis Maertsz., Axis Pauwelsz. en Pieter Jansz. waren schatmeesters.

Volgens hun verklaring bezat Medemblik:
321 haardsteden, "de noortzijde is zeer te neyt en vergaan mitter zee".
2 vrouwencloosters mit omtrent 100 susters. (St. Maria en St. Katrijne).
1100 communicanten, d.i. ca. 4 per huis. "over 10 jaren est genough in enen doene". "De voorsz. gedeputeerden hebben ons gethoent 't voorn.
scatbouck: 468 ponden (aan belasting), de rijken zijn meest vertrokken (na de schade van 1509), de Nesse is ingegaen ende bevloyt......
deselve neringe die sij hebben dat is met ossen te weyden.

1850 morgen daerof over de 5 jaren (1509) 100 van den besten mergen buyten gedijckt sijn bij den nieuwen image. Een vierde deel behoort cloosters en vreemde luyden, dat verde dat beste land is, dat sij grote en zware dijckaetgie hebben op elk morgen 5 voet zeedijcx. Die haven van derselven stede die geheel vergaenisende sal hem veel costen weder to maicken".
Na deze klaagzang werden Enkhuizen en Medemblik in de verponding verlicht.
(Brandt, 59.)

Aantal haardsteden: 1477 1496 1514 Mannen ten oorlog 1514	Medemblik: 334 334 321 25	Hoorn: 2200? 1300? 1118 117	Enkhuizen: ca. 700 635 720 70
(Medemblik met Oostwoud, Opperdoes en Wervershoof)

1515
Karel V aanvaardt de regering.

2.7.1515
Charles de Poitiers heer van Dormans door Karel V benoemd tot superintendant voor de dijken in de kwartieren Amsterdam en Amstelland, Geestmerambacht en Drechterland en van den Friesen Zeedijk (de Vier Noorder Koggen).
(van Leeuwen, Handv. Rijnl., 120)
(G. de Vries Az., 112.)

Het slot weer aan de Graaf. Joost van Buren kastelein en dijkgraaf van de Vier Noorder Koggen, in erfpacht tot 1518.
(G. de Vries Az., 30.)

Hieronymus Snees huurt schepen te Hoorn, Enkhuizen en Medemblik (admiraal van de hertog van Saksen). Door "Gelderse Vriezen" verslagen.
Volk van Workum en Stavoren neemt 28 schepen!
(Velius, 103/104.)

1 Compagnie onder Graaf Felix te Medemblik.
(D. Burger, 12.)

25.6.1517
"Zwarte Hoop" onder Selbach en Goldstein 24 juni van de Lemmer naar Westfriesland met 150 grote en kleine schepen, 3 tot 4000 man.
Donderdagmorgen 25 juni landden zij voor Medemblik en namen de stad stormenderhand en brandden die tot de grond af.
(Velius, 107.)

"Zwarte Hoop" door Joost van Buren, schildknaap van de Graaf, kastelein en dijkgraaf, "vromelijk" (dapper) buiten het slot te Medemblik gehouden.
Denzelfden dag trokken zij naar Opperdoes, Twisk, enz.
(D. Burger, 13.)

6.8.151?
Placcaet van vrije roverij ten opzichte van de "Gelderse Vriezen".
(Velius, 111.)

1518
Grote Pier met vier Zeylschepen te Medemblik aan de dijk en stak onder de Hoogmis 3 a 4 huizen in brand.
(Velius, 115.)

Prijs van zoden in de Vier Noorder Koggen:
Op hoge weiden een braspenning.
Op grasland een stuiver.
Rietzoden een halve stuiver.
Claes Barentsz. fo. 214.)

24.7.1518
Karel V herroept de erfpacht van het dijkgraafschap, aan Joost van Buren verleend, "wegens slechte begeving". Benoeming nu rechtstreeks.
(G. de Vries Az., 30.)

Aug. 1518
Sluiting van de Sont door "Christiaan". 200 Hollandse schepen aangehaald.
(Velius, 115.)

1522
Medemblik ontvangt een glasraam van Haarlem, omdat Medemblik zoveel Haarlems bier drinkt!
Glas van Willem Dircxz Thibaut, kosten: 500 gulden.
(Gonnet, Inv. 92.)

1530-1586
Geschil van Medemblik met Oostwoud, Wervershoof en Lagedijk over de door deze dorpen geweigerde bijdrage in de stedelijke lasten.
(Gonnet, Inv. 134/135.)

Oct. 1531
Zie ook onder 1518. Krijgsvolk door Christiaan van Denemarken gehuurd, komt van het Zwarte Water naar Westfriesland te Medemblik. De Denen willen een "landganck" doen. De kastelein van Medemblik geeft vuur seinen …… raakten ten lesten't scheep".
(Velius, 130.)

5.7.1532
Andries van Bronchorst, raadsheer en Adriaen Stalpaert, rentmeester van Kennemerland, gecommitteerd op behoorlijk toezicht op de dijken.
(1e Mem. v.d. Jonge, fo. 138.)
(G. de Vries Az., 112.)

21.7.1532
Vrede met Denemarken.
(Velius, 132.)

1533
Storm! Walen in de Vier Noorder Koggen dijk bij Aartswoud.
(klacht van bejaarde inwoners 16.4.1576).
(G. de Vries Az., 195.)

1534
In juli aanleg bevolen van vier hoofden in de dijk van de Vier Noorder Koggen en algemene ordonnantie op den gehelen omringdijk. Deze hoofden van 1535 tot 1548 gemaakt.
(G. de Vries Az., 112.)

Keur kleidijk half april (voltooid voor Sint Jan).
Keur slikkedijken daags na Sint Laurens = 11 Aug.
Keur riet- en wierdijken voor Sint Lambrecht = 17 Sept.

21.4.1537
Na enige procedures accoord tussen Medemblik en omliggende dorpen "de Molenacte der Vier Noorder Koggen" genaamd, die tot 1820 als grondslag van de molengemeenschap tussen de dorpen van het ambacht heeft gegolden. Zeven molens zullen worden gebouwd. Medemblik en de dorpen onder een gemaal.
(Claes Barentsz. fo. 175.)
(Gr. Mem. boek 4 N.K. fo. 31-41)
(G. de Vries Az., 355.)

2.7.1538
Karel van Gelder sterft, aet. 71.
(Velius, 140.)

1542
Nieuwe oorlog met de Geldersen.
(Velius, 143.)

1544
Vrede met Denemarken en met Frankrijk.
(Velius, 144.)

1546
"Pleyt" tussen de Noorder Koggen en de Dijkgraaf van Medemblik aangaande de watermolens.
(Velius, 144.)

2 molens te Hauwert, 1 te Midwoud, 2 op de Bennemeer. Verplaatsing naar de zeedijk raadzaam wegens "luttel profit".

1547
Pater van het St. Katrijneconvent: Jan Pietersz., Mater: Neel Willems'.

Mei 1547
Drechterland vraagt aan Karel V vrijstelling van het onderhoud van 900 roeden Winkelerdijk. "Lang bleef de zaak bij den Geheimen Raad des Keizers hangen". Eindelijk bij den Hoogen Raad van Mechelen overgebracht is zij bij sententie van 30 Okt. 1557 met afwijzing van Drechterlands eis beslist.

1550
Karel V geeft Medemblik vergunning voor een vrije weekmarkt op Dinsdag, het waagrecht komt aan de grafelijkheid.
Oudste afgaande burgemeester van Medemblik wordt heemraad van de Medemblikker Kogge.
(Civ. Sent. 1550, no. 210.)

 

---

© 2001-2024 | Sitemap | Contact