» Kistemaker Archief
» Proza en Poëzie
» Pagina 16
16. Oud-Andijk leefde weer!
Het begon vrij eenvoudig: werk van schoolkinderen zou tentoongesteld worden. Leerlingen
uit de hoogste klassen van de lagere scholen verzamelden alles wat ze vinden konden over
de historie van hun eigen dorp: oude vertelsels, foto's en tekeningen en verder de
historie van het Koninklijk Huis in de laatste vijftig jaar. Het beste werk zou te pronk
gelegd worden... een aardige gedachte, geinspireerd door de inspectie van het onderwijs,
gestimuleerd door de onderwijzers! Maar .... een tentoonstelling alleen van kinderwerk
leek wat simpel en zo ging het groeien en het groeide en wies gestadig door de vlijt van
de medewerkers en door de hulp tenslotte van de hele burgerij. Honderden inzendingen
kwamen binnen! Van de moeite om dat alles te rangschikken spreken we hier niet... maar het
groeide en Dinsdagmiddag 7 September was alles klaar en kon de tentoonstelling officieel
geopend worden. Vele raadsleden waren aanwezig en burgemeester Douma en inspecteur van der
Worp spraken vele goede woorden aan het begin.
Wat hebben ze genoten, die oude Andijkers! Met welk een intens genoegen werd het allemaal
bekeken, al dat vertrouwde moois uit moeders en grootmoeders tijd. Hoe aandachtig stonden
ze gebogen over zo'n oud "skoolpertret", hoe bekend leken weer die
cents-prenten; daar was nog een oude foto van 't aardappelschip en kijk ... daar had je
nog tekeningen van de ijsschuiving uit de barre winter van negentig! Een toog stond
daarbij, ja zo ging je vroeger, als 't sterk ijs was! Daar stond warentig ook nog een
"keispars!" Tjonge, hoe lang is het alweer geleden, dat de boeren zelf hun kaas
moesten persen...?
En dan al dat fijne gesnuister in die glazen bak ... nou ja, "vitrine", ook
goed... daar was nog de tondeldoos met vuurstaal, daar lagen Duitse pijpen van drieverrels
lang, daar was zelfs nog een blauwketel met een slappie!
Het vrouwvolk had andere interesses: zulk mooi "diggelegoed"! Keurige blauwe
pronkborden, kastkommen van goudsteen, fijn serviesgoed zo uit de pronkkast... 't
allerfijnste in de vitrine, bij het zilverwerk, de fraai geciseleerde snuif-, pepermunt-
en loddereinddoosjes, de beugeltassen en kralenbeursjes, de bruigomslepels en ... kijk,
daar was nog een "muskustonje", precies zoals grootmoeder had! Met kennersblik
monsterde men de oude kleding: best spul hadden ze vroeger toch! Kijk eens zo'n rouwrok en
rouwkaper(t) en zo'n bedjakje en dan daar dat bruigomsjasje of "-rokje", zeiden
ze vroeger. Wat een pracht van een omslagdoek en kijk nou: de driekante steek van dominee!
Hoe belangstellend werd alles bekeken: de fraaie staaltjes van ouderwetse knipkunst, en
een bijzonder fraai Italiaans landschapje in reliefwerk. Even nog een blik in de
"keuken" met al dat oude gerei: aardewerk schotels (soms met een spreuk als
"Deugt is geen willekeur", of zoiets), veel koperwerk en zelfs ... het
zwavelstokkenbakje!
En dan ... lest best: de "wunning", aangekleed zoals het behoort, met een
staartklok en beddepan, met hoekkast en raamhorretje, met de tenen wieg en het groene
kleed en de grove houten kinderstoel, de "ton".
Levende figuranten brachten hier de echte sfeer: gemoedelijke huiselijkheid, zoals die
beleefd werd in een vorige eeuw. Een woord van lof voor hen, die dit spelletje drie dagen
achtereen spontaan hebben gespeeld! Kostelijk hebben vooral de ouderen zich vermaakt bij
Opa Daan (Daniel Vriend) en Opoe Grietje (Mevr. Doef-Faust) en hun dochters (Mevr.
Beishuizen-Faust en Gea Kistemaker).
En de jeugd? Liep die maar ineens alles achteloos voorbij? Och, ze stonden er ietwat
vreemd tegenover, al die oude dingen waarvan ze zo weinig wisten. Maar, hoe veranderde
dat, wanneer er maar even wat uitleg gegeven werd! Hoe schitterden hun ogen, als er met de
tondeldoos gedemonstreerd werd en hoe aandachtig luisterden ze naar de verklaring hoe de
molens werkten op de Molenkolk, die wijlen Roedolf Prins zo kunstig en natuurgetrouw
nabootste in maquettevorm.
Aan belangstelling heeft het niet ontbroken: ruim duizend bezoekers heeft deze
tentoonstelling getrokken en dat is voor een dorp heel wat! Het comite
"Oud-Andijk" kan dan ook ten zeerste tevreden zijn met dit resultaat. Oud-Andijk
leefde weer!
Piet Kistemaker.
