» Kistemaker Archief
» Proza en Poëzie
» Pagina 19
19. Ha, die Pieterman!
Iedere speurder naar ons voorgeslacht zal deze vrij zeldzame voornaam ergens
tegenkomen. Hoe kwam men er bij een kind PIETERMAN te noemen? Een Pieterman is een
baarsachtige vis met stekelige vinnen, die in de Noordzee en de Middellandse zee voorkomt.
De Latijnse naam is Trachinus draco. Pieterman is ook een soort Belgisch bier en onze gave
gulden heet soms ook Pieterman. Maar geen van de drie heeft onze Pieterman de naam
gegeven. We vonden een andere weg. We hebben wat gestruind in de kerkarchieven van
Wervershoof en Andijk. Het doopboek van Wervershoof begint in 1620. Alles patroniem,
familienamen komen heel zelden voor. Voor 1620 trouwden daar Pieter Joostsz. en Sou
(=Suzanna) Dirks. Hun dochter Marie, geboren voor 1620, trouwde 10.3.1641 met Pieter
Sijmensz. van Onderdijk. Waarschijnlijk was hij een klein mannetje. Zijn zoon wordt
"Manjes Dirk" genoemd. Nog in de 20e eeuw heette een Jan te Andijk, die wat
klein was uitgevallen "Janje-manje".
Manjes Dirk heette na 1692 "Dirk in de Tent". Hij trouwde 9.2.1681 te Andijk als
Dirk Pietersz. met Dieuw Simons uit de pastorie te Wervershoof. Er werden van hen te
Andijk negen kinderen gedoopt, waaronder ook Joost en Sou. 19.9.1683 werd een Pieter
gedoopt, die op 1.2.1707 begraven werd als "Manjes Dirks Pieterman". De eerste
PIETERMAN die wij vonden!
Manjes Dirk had een broer Pieter, gedoopt te Wervershoof 29.1.1649, die 28.1.1671 te
Andijk trouwde met Jannetje Maartens, gedoopt te Wervershoof 17.4.1650, d.v. Maarten
Cornelisz. en Griet Pieters (van Oostwoud). Pieter Pietersz. heette niet "Manjes
Pieter", maar "alias Joosje of Joosten", naar zijn grootvader. Hun zoon
Joost, gedoopt te Andijk 5.1.1676, trouwde 13.1.1709 te Andijk met Maritje (ook Maartje)
Pieters, te Andijk gedoopt 25.12.1678, d.v. Pieter Jansz. Boeder en Phocel Nannes. Op
8.1.1713 werd van hen een kind gedoopt als Pieter, die 6.4.1739 begraven werd als
"Joost Pietersz. Pieterman". De vader werd 14.7.1722 begraven als "Joost
Pietersz. Joosjen".
Joost had een broeder Pieter, gedoopt te Andijk 29.8.1683, die 25.2.1714 trouwde met Marij
Jacobs Kleyn, die 2.5.1728 begraven werd als "Pietermans wijf". Pieter werd
23.12.1730 begraven als "Pieterman uit de Kathoek". 15.7.1714 werd hun dochter
Jantje gedoopt, die 13.12.1732 begraven werd als "Jantjen Pietermans uyt de
Kathoek". Een andere dochter was Aagje, waarvan de doopdatum niet bekend is, want het
doopboek van Andijk ontbreekt van 1714 tot 1723. Zij moet omstreeks 1720 geboren zijn.
Aagje trouwde te Andijk op 14.3.1748 als "Aagt Pietermans" met Willem Reyndersz.
Kooyman, gedoopt 19.7.1711, die in 1748 reeds tweemaal weduwnaar was, eerst van Marike
Cornelis Backer, daarna van Antje Paulus Semeyn. Op 2.10.1763 werd van hen een PIETERMAN
gedoopt, die echter reeds op 14.5.1766 begraven werd als "de weduwe Willem Kooyman
haar zoon Pieter Willemsz." Aagt Pietermans hertrouwde een maand later 22.6.1766 met
Jan Cornelis Sluys, gedoopt te Midwoud 6.7.1743.
"Pieterman uit de Kathoek" was intussen als Pieter Pietersz., weduwnaar, op
20.10.1730 hertrouwd met Griet Volkers Prins, ged. 15.7.1703, dochter van Volkert Jansz.
Prins en Alijt Hermens. Wanneer Aaf Pieters geboren is, is niet na te gaan, maar op
9.1.1752 trouwde zij te Andijk met Sijmen Willemsz., alias "grote Sijmen". Op
10.12.1752 werd hun zoon PIETERMAN gedoopt. Na 1764 heette deze familie "Groot",
de voorvaderen van grote Sijmen heetten "Posthumius" en waren schoolmeesters. De
naam Pieterman is vooral in de familie Groot lang behouden gebleven:
Pieterman Sijmensz. Groot, 10.12.1752 - 1.6.1808 trouwde 31.12.1775 Maartje Pieters Pool, 2.11.1755 - 23.10.1827.
Pieterman Nannesz. Groot, 21.3.1791 - 15.9.1855, trouwde 30.1.1814 Maartje Jacobs Mantel, 3.2.1793 - 29.12.1861.
Pieterman Pietersz. Groot, 18.5.1805 - 15.9.1885, trouwde 18.. Jantje Raven, 11.7.1807 - 18.1.1892.
Pieterman Cornelisz. Groot, 30.3.1807 - 19.10.1887, trouwde 18.. Maartje Mantel Cd. 2.7.1804 - 4.5.1890.
Pieterman Groot Willemsz. 10.9.1856 - 8.2.1931, trouwde 18.4.1878 Dieuwertje Prins Dd. 18.. - 11.10.1943.
Pieterman Groot Dirksz. 22.9.1909 - heden, trouwde 17.12.1931 IJtje Nierop Nd. 8.1.1910 - heden.
Alles te Andijk. De laatste Pieterman emigreerde in 1938 naar Canada. Daar zal
Pieterman er wel uitraken, want de immigranten geven hun kinderen liefst buitensporige
Engelse namen als Kenneth, Humphrey, Douglas and so on...
Pieterman Sijmensz. Groot had een dochter Aafje, geboren 26.1.1782. Zij trouwde Dirk
Thijsz. Koolhaas, bakker, geboren 25.4.1782. Hun zoon Pieterman geboren te Winkel in 1805,
trouwde Trijntje Over, geboren Oude Niedorp 21.5.1806. In andere familie's hebben we de
voornaam Pieterman niet gevonden.
Laten we dit onderzoek beschouwen als een soort eerherstel voor het kleine mannetje Pieter
Pietersz., die als PIETERMAN bleef voortleven.
Andijk, 1976. Piet Kistemaker.
