» Boeken » Ter herinnering aan de 25-jarige Bevrijding » Pagina 22
En dan had je ook nog de mensen die niets gedaan hadden, maar die
alleen al om het feit dat ze jood waren, de kans liepen omgebracht te
worden. Die werden getreiterd en gemarteld, zoals nog nooit een volk dat heeft meegemaakt.
In het begin van de oorlog begon alles nog vrij onschuldig. Ze mochten
niet meer in café's, bioscopen en schouwburgen komen. Later werden al die
maatregelen verscherpt. Het werd hen verboden in treinen en andere openbare vervoermiddelen te reizen.
Nog later werden ze opgepakt en weggevoerd en voor velen is het geëindigd
met de dood in gaskamers of concentratiekampen. Ook in Andijk werd
opdracht gegeven op het badhuis, wat een openbare gelegenheid was, een
bord te bevestigen met de woorden: "Voor Joden Verboden". Daar
was overal opdracht voor gegeven en op sommige plaatsen werd er ook aan
voldaan. Maar hier in Andijk vond men een betere oplossing. Men zei niet:
"Dat doen we, want dan kunnen we blijven zwemmen", maar het
bestuur besloot: "De Joden niet, dan wij ook niet" en ze braken
het badhuis af. Dat had men overal moeten doen, maar er waren nu eenmaal
"vaderlanders" die zich om de Joden niet bekommerden en het bordje toch maar ophingen.
Al maakten de bondgenoten nog zulke goede vorderingen, de bevrijding was
nog lang niet in zicht. En de stroom verdrevenen werd met de dag groter.
De mensen van de Ondergrondse hier op Andijk hebben wel eens met de handen
in het haar gezeten. Want behalve dat er hier in ons dorp al zo'n 300 à
400 vaste onderduikers zaten, was Andijk ook nog opvangcentrum voor deze
mensen. Van hieruit werden verspreid over de kop van Westfriesland. De
Onderdrondse in Andijk kreeg bericht van andere organisaties uit het land
als er weer nieuwe onderduikers kwamen. Die moesten dan op een bepaalde
tijd van de trein uit Enkhuizen gehaald worden. Achter in een vrachtwagen
van een Andijker expediteur werden ze dan hier naar toe gebracht. De
Ondergrondse van Andijk regelde verder alles hoe het met hen moest gaan.
Ze werden verdeeld over verschillende dorpen. Dat lijkt zo gemakkelijk,
maar bedenk wel, dat al die mensen die hier kwamen op de vlucht waren voor de Duitsers.