» Weekblad "De Andijker" » Zaterdag, 22 september 1945, No. 19, 22e Jaargang
We zijn Dinsdagmorgen naar Zwaag geweest. Voor het Raadhuis aldaar zijn de gevallenen plechtig herdacht
en is een gedenksteen onthuld, waarop de namen van de vier Andijker B.S.-ers staan vermeld.
Voor de familie van de gevallenen was een grote ruimte gereserveerd, terwijl namens de illegaliteit aanwezig
waren de heren G. Ruiter, plaatselijk leider der L.O. en Loco-burgemeester, D.H. Uitterdijk, plaatselijk
Commandant der N.B.S. en W. Siebesma, leider der Propaganda.
Burgemeester J. Wiering opende de plechtigheid. Daarna sprak Ds. A. de Wilde een kort woord. We zijn hier
bijeengekomen, aldus Ds. de Wilde, om hen te gedenken die vielen in de strijd tegen een goddeloze Staat.
Ze streden voor de Gerechtigheid. Hun lot was naar menselijk inzicht vreselijk, doch we geven ze over aan
de leiding van de Almachtige God.
Als wij er lang niet meer zijn zal weer een herdenking plaats vinden. Aan ons zal niet meer worden gedacht,
doch de namen dezer mannen zullen nimmer worden vergeten.
Kapelaan Stammeijer was de tweede spreker. Alom wordt feest gevierd.
5 lange jaren hebben we de vrijheid gemist. We moesten ze eerst missen om ze opnieuw te kunnen waarderen.
Over iedere vrijheidsherdenking valt altijd een moment van stilte. We herdenken met eerbied aan hen die
vielen. Ze hebben als een held hun edel bloed gewaagd. We moeten ook zelf van deze
plaats béter weggaan dan we zijn gekomen. Een ieder geve zich met alle macht voor de opbouw van ons
dierbaar Vaderland.
Burgemeester Wiering herinnerde er aan dat reeds op 8 Mei een herdenking heeft plaatsgevonden, doch dat er
thans een blijvende herinnering kon worden onthuld. De gedenksteen die inmiddels reeds was onthuld, droeg
de namen van de 4 Andijkers.
Het is een steen van wit marmer. Boven de namen staat: „In deze gemeente vielen op 1 Mei 1945 als
slachtoffers van de onmenselijke wreedheid der landwacht”
De plek waar de mannen hebben gestaan was in een bloemperk veranderd. Op dit gewijde stukje grond werden
onder ademloze stilte der aanwezigen een zestal kransen neergelegd. Men voelde als het ware de dank van
geheel Zwaag. Dan worden door de heer A. Leeuw Sr. luidop de namen genoemd en zijn stem beeft van innerlijke
ontroering als hij namens allen dank brengt aan de vier helden.
Zij hebben de tol van Zwaag met hun leven betaald, anders hadden wij zeker eigen doden te betreuren gehad,
aldus de heer Leeuw in een persoonlijk onderhoud met ons. Daarom is de dank van Zwaag nooit groot genoeg.
Aan deze plechtigheid werkten mede de Fanfare „De Herleving”, Fanfare „St. Ceacilia”
en een Mannenkoor onder leiding van de heer P. v. Westen. De heer van Westen is tevens directeur van „St.
Ceacilia”. Directeur van „De Herleving” is de heer A. Kaag.
De plechtigheid werd besloten met twee coupletten van het Wilhelmus, onder leiding van de heer Kaag.
Op de heenreis bezochten we eerst nog even de plek waar Gosse Dijkstra verraderlijk is neergeschoten. De
plek was eveneens in een bloemperk herschapen. Tussen bloemen en groen staat er een kleine vlag. Op
een bord lazen we de woorden: „Hier viel een held.”
Zwaag heeft op waardige wijze de doden herdacht, niet alleen de vier Andijkers, maar allen die in de strijd
om Gerechtigheid zijn gevallen.
Zie ook: Zwaag, Plaquette aan het voormalige stadhuis - Nationaal Comité 4 en 5 mei